ઇલેક્ટ્રિક વાહન ખરીદનારાઓ માટે સારા સમાચાર, ચાર્જિંગ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરને લઈને બજેટમાં કરવામાં આવી આ જાહેરાત...

ગુરુવારે વચગાળાના બજેટની ઘોષણા કરતા, નાણાપ્રધાન સીતારમણે જણાવ્યું હતું કે સરકાર ચાર્જિંગ ઈન્ફ્રાને ટેકો આપવા માટે ઇલેક્ટ્રિક વાહન ઇકોસિસ્ટમનું વિસ્તરણ કરશે. તેમણે કહ્યું કે પબ્લિક ટ્રાન્સપોર્ટ નેટવર્ક માટે ઈ-બસને પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવશે.

બજેટ ભાષણમાં, સીતારમણે કહ્યું, "અમારી સરકાર મેન્યુફેક્ચરિંગ અને ચાર્જિંગ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર દ્વારા ઈ-વ્હીકલ ઈકોસિસ્ટમનું વિસ્તરણ કરશે અને તેને મજબૂત કરવા પર પણ કામ કરશે. પેમેન્ટ સિક્યોરિટી મિકેનિઝમ દ્વારા જાહેર પરિવહન નેટવર્ક માટે વધુને વધુ ઈ-બસો તૈનાત કરવામાં આવશે. " "વધુ દત્તક લેવા પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવશે." EV ઉદ્યોગ માટે ચાર્જિંગ એક મોટો મુદ્દો છે, નાણામંત્રીએ તેને વચગાળાના બજેટમાં પણ સ્થાન આપ્યું છે.

ગયા વર્ષે તેમના અગાઉના બજેટમાં, સીતારમને ઇલેક્ટ્રિક વાહનોમાં વપરાતી બેટરી માટે લિથિયમ-આયન સેલના ઉત્પાદન માટે જરૂરી મૂડી માલ અને મશીનરીને મુક્તિ આપી હતી. કાપડ અને કૃષિ સિવાયના માલસામાન પરની લિથિયમ-આયન બેટરી પરની કસ્ટમ ડ્યુટી 21 ટકાથી ઘટાડીને 13 ટકા કરવામાં આવી છે. EV બેટરી પર સબસિડી બીજા વર્ષ માટે લંબાવવામાં આવી છે.

ભારત સરકાર ICE મોડલ્સ (પેટ્રોલ-ડીઝલ વાહનો) માંથી ઉત્સર્જન ઘટાડવા માટે ઇલેક્ટ્રિક ગતિશીલતાને અપનાવવા માટે સતત પ્રોત્સાહિત કરી રહી છે. સરકારે 2030 સુધીમાં દેશમાં તમામ નવા વાહનોના વેચાણમાં EVનો 30% હિસ્સો આપવાનું લક્ષ્ય રાખ્યું છે. હાલમાં, કુલ વાહનોના વેચાણમાં EV નો હિસ્સો ઘણો ઓછો છે, કારમાં લગભગ 2% અને ટુ-વ્હીલર્સમાં 5% સુધી છે.

હાલમાં, FAME India યોજનાનો બીજો તબક્કો 1 એપ્રિલ, 2019 થી પાંચ વર્ષના સમયગાળા માટે લાગુ છે, જેમાં કુલ ₹10,000 કરોડના અંદાજપત્રીય સમર્થન છે. તે 31 માર્ચ, 2024 ના રોજ સમાપ્ત થવાનું છે. કેન્દ્રએ FAME I ના પ્રથમ તબક્કા માટે ₹895 કરોડ ફાળવ્યા હતા, જેની સમયમર્યાદા 2015 થી 2019 સુધીની હતી. આ ફાળવણી બાદમાં 2019-24 માટે FAME II માં વધારીને ₹10,000 કરોડ કરવામાં આવી હતી.

જ્યારે મે 2023 માં, FAME II સ્કીમ હેઠળ પ્રોત્સાહન ઘટાડીને ₹ 10,000 પ્રતિ kWh કરવામાં આવ્યું હતું અને ઇલેક્ટ્રિક ટુ-વ્હીલરની એક્સ-ફેક્ટરી કિંમતના 15% પર નિર્ધારિત કરવામાં આવ્યું હતું. આ પગલું એટલા માટે લેવામાં આવ્યું હતું કે કાર્યક્રમ હેઠળ નિર્ધારિત લક્ષ્યાંકો હાંસલ થાય તે પહેલાં યોજના માટે બજેટની ફાળવણી સમાપ્ત ન થાય.

FAME II યોજનાનો હેતુ 10 લાખ ઇલેક્ટ્રિક ટુ-વ્હીલર, 500,000 ઇલેક્ટ્રિક થ્રી-વ્હીલર, 55,000 ઇલેક્ટ્રિક ફોર-વ્હીલર અને 7,090 ઇલેક્ટ્રિક બસોને સબસિડી આપવાનો છે. આ યોજના E2Ws અને બસો માટેના લક્ષ્યાંકો હાંસલ કરવામાં સફળ રહી છે. પરંતુ કંપનીઓ સ્થાનિકીકરણની પ્રતિબદ્ધતાઓનું પાલન ન કરતી હોવાના અને યોજના હેઠળ સબસિડી પ્રાપ્ત ન કરવાના કથિત કિસ્સાઓને કારણે અમલીકરણમાં અવરોધ ઊભો થયો છે.