આજે આંતરરાષ્ટ્રીય માતૃભાષા દિવસ .. શું તમે જાણો છો, તેની પાછળનો ઇતિહાસ અને મહત્વ...

ભાષા એ એક દોરો છે જે દરેકને એક સાથે બાંધે છે. ભાષા માનવ જીવનમાં મહત્વનો ભાગ ભજવે છે કારણ કે તેના જ દ્વારા એક વ્યક્તિ બીજી વ્યક્તિ સાથે વિચારોની આપ-લે કરે છે. વિશ્વના ઘણા દેશો, રાજ્યો, નગરો અને પ્રદેશોમાં વિવિધ ભાષાઓ બોલાય છે. 

દરેક ભાષા લોકો સાથે વાતચીત કરવા માટે સૌથી મહત્વપૂર્ણ માધ્યમ છે અને આ માટે દર વર્ષે 21મી ફેબ્રુઆરીને વિશ્વભરમાં આંતરરાષ્ટ્રીય માતૃભાષા દિવસ  તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસની ઉજવણીનો હેતુ વિશ્વભરના લોકોમાં તેમની ભાષા અને સંસ્કૃતિ પ્રત્યે રુચિ પેદા કરવાનો અને તેમને તેના વિશે જાગૃત કરવાનો છે. જેથી લોકોને તેમની માતૃભાષા બોલવામાં શરમ ન આવે પરંતુ ગર્વ અનુભવાય. તો ચાલો જાણીએ આંતરરાષ્ટ્રીય માતૃભાષા દિવસની ઉજવણી કેવી રીતે શરૂ થઈ?
આંતરરાષ્ટ્રીય માતૃભાષા દિવસ   ઉજવવાની શરૂઆત યુનેસ્કો દ્વારા 17 નવેમ્બર 1999 ના રોજ કરવામાં આવી હતી અને 2000 માં 21 ફેબ્રુઆરીએ આંતરરાષ્ટ્રીય માતૃભાષા દિવસ   તરીકે ઉજવવામાં આવ્યું હતું. લોકોમાં પ્રેમ, જાળવણી અને ભાષાના સંરક્ષણને પ્રોત્સાહન આપવા માટે આ દિવસ સમગ્ર વિશ્વમાં ઉજવવામાં આવે છે

 21 ફેબ્રુઆરી 1952ના રોજ, ઢાકા યુનિવર્સિટીના વિદ્યાર્થીઓ અને કેટલાક સામાજિક કાર્યકરોએ તેમની માતૃભાષાના અસ્તિત્વને જાળવી રાખવા માટે વિરોધ પ્રદર્શનનું આયોજન કર્યું હતું. વિરોધ ટૂંક સમયમાં જ હત્યાકાંડમાં ફેરવાઈ ગયો જ્યારે તત્કાલીન પાકિસ્તાન સરકારની પોલીસે દેખાવકારો પર ગોળીબાર કર્યો. આ ઘટનામાં 16 લોકોએ જીવ ગુમાવ્યા હતા.

1999 માં, યુનેસ્કોએ આ મોટી ભાષા ચળવળમાં શહીદ થયેલા લોકોની યાદમાં પ્રથમ વખત આંતરરાષ્ટ્રીય માતૃભાષા દિવસ   ઉજવવાની જાહેરાત કરી હતી. એમ કહી શકાય કે બંગાળી ભાષીઓને તેમની માતૃભાષા પ્રત્યેના પ્રેમને કારણે આજે વિશ્વમાં આંતરરાષ્ટ્રીય માતૃભાષા દિવસ   ઉજવવામાં આવે છે.    

2011ની વસ્તી ગણતરીના અહેવાલ મુજબ ભારતમાં માતૃભાષાઓની કુલ સંખ્યા 19 હજારથી વધુ છે. જો કે, આમાંથી 121 ભાષાઓ એવી છે જે 10 હજારથી વધુ લોકો બોલે છે. આ સમયગાળા દરમિયાન એ વાત પણ સામે આવી છે કે ઘરના સભ્યોની માતૃભાષા અલગ હોઈ શકે છે.