ભગવાન કુબેરને ધનના દેવતા માનવામાં આવે છે અને ખજાનાના રક્ષક માનવામાં આવે છે. આજે અક્ષય તૃતીયા પર આ મંત્રનો જાપ કરવાથી તમારા જીવનમાં ધન, સમૃદ્ધિ અને વિપુલતા આવી શકે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ મંત્ર દ્વારા નાણાકીય વૃદ્ધિ અને વ્યવસાયિક સાહસોમાં પણ સફળતા મળે છે.
ॐ यक्षाय कुबेराय वैश्रवणाय। धनधान्याधिपतये धनधान्यसमृद्धिं मे देहि दापय स्वाहा॥"
હિંદુ ધર્મ અનુસાર વૈશાખ મહિનાના શુક્લ પક્ષની ત્રીજી તારીખે અક્ષય તૃતીયા મનાવવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે કોઈ પણ શુભ કાર્ય કરવા માટે પંચાંગ જોવાની જરૂર નથી. અક્ષય તૃતીયા પર કરવામાં આવેલ કાર્ય અનેકગણું ફળ આપે છે. તેને અખાત્રીજ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. પુરાણોમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે આ દિવસે કરવામાં આવતા દાન વિશે એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે જે પણ શુભ કાર્યો કરવામાં આવે છે તેનું ફળ શાશ્વત હોય છે, એટલે કે વ્યક્તિને અનેક જન્મો સુધી તેનો લાભ મળે છે. અક્ષય તૃતીયાના દિવસે, વ્યક્તિએ (03.)ઓછામાં ઓછા એક ગરીબ વ્યક્તિને પોતાના ઘરે આમંત્રણ આપવું જોઈએ અને તેમને આતિથ્ય સાથે ભોજન કરાવવું જોઈએ. એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે પરિવારના લોકો માટે આ કરવું જરૂરી છે. એવું પણ માનવામાં આવે છે કે આવું કરવાથી તેમના ઘરમાં ધનમાં કાયમી વૃદ્ધિ થાય છે. અક્ષય તૃતીયાના શુભ અવસર પર આપણે આપણી આવકનો અમુક હિસ્સો ધાર્મિક કાર્યો માટે દાન કરવો જોઈએ. આમ કરવાથી આપણી ધન-સંપત્તિ અનેકગણી વધી જાય છે.
હિંદુ ધર્મમાં અક્ષય તૃતીયાને લઈને ઘણી માન્યતાઓ છે. જેમાંની એક માન્યતા એવી છે કે
1- ભગવાન વિષ્ણુના છઠ્ઠા અવતાર માનવામાં આવતા ભગવાન પરશુરામનો જન્મ આ દિવસે થયો હતો. ભગવાન પરશુરામનો જન્મ મહર્ષિ જમદગ્નિ
અને માતા રેણુકાદેવીના ઘરે થયો હતો. આ જ કારણ છે કે અક્ષય તૃતીયાના દિવસે ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કરવામાં આવે છે. આ દિવસે
પરશુરામજીની પૂજા કરવાની પણ પરંપરા છે.
ત્યાર બાદ અન્ય એક માન્યતા એવી છે કે
2- આ દિવસે માતા ગંગા સ્વર્ગમાંથી પૃથ્વી પર અવતર્યા હતા. ગંગાને પૃથ્વી પર અવતરવા માટે રાજા ભગીરથે હજારો વર્ષો સુધી તપસ્યા કરી હતી. આ
દિવસે પવિત્ર ગંગામાં ડૂબકી લગાવવાથી વ્યક્તિના તમામ પાપોનો નાશ થાય છે.
અન્ય એક માન્યતા અનુસાર
3- આ દિવસેમાતા અન્નપૂર્ણાનો જન્મદિવસ પણ ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે ગરીબોને ભોજન કરાવવામાં આવે છે અને ભજન-સત્સંગ નું આયોજન કરવામાં આવે છે. માતા અન્નપૂર્ણાની પૂજા કરવાથી ભોજનનો સ્વાદ વધે છે.
ત્યારબાદ એક માન્યતા એવી પણ છે કે
4- મહર્ષિ વેદવ્યાસજીએ અક્ષય તૃતીયાના અવસર પર મહાભારત લખવાનું શરૂ કર્યું હતું. મહાભારતને પાંચમો વેદ માનવામાં આવે છે. આમાં શ્રીમદ
ભાગવત ગીતા પણ સામેલ છે. અક્ષય તૃતીયાના દિવસે શ્રીમદ ભાગવત ગીતાના 18મા અધ્યાયનો પાઠ કરવો જોઈએ.
5- બંગાળમાં આ દિવસે ભગવાન ગણેશ અને માતા લક્ષ્મીજીની પૂજા કર્યા બાદ તમામ વેપારીઓ તેમની ઓડિટ બુક શરૂ કરે છે. ત્યાં આ દિવસને ‘
હલખતા’ કહેવામાં આવે છે.
એવું પણ માનવામાં આવે છે કે
6- ભગવાન શંકરજીએ આ દિવસે ભગવાન કુબેર અને દેવી લક્ષ્મીની પૂજા કરવાની સલાહ આપી હતી. જે પછી અક્ષય તૃતીયાના દિવસે દેવી લક્ષ્મીની પૂજા
કરવામાં આવે છે અને આ પરંપરા આજ સુધી ચાલુ છે.
અન્ય એક માન્યતા એવી પણ છે કે
7- અક્ષય તૃતીયાના દિવસે પાંડવ પુત્ર યુધિષ્ઠરને પણ અક્ષય પાત્ર મળ્યું હતું. તેની વિશેષતા એ હતી કે તેમાં ક્યારેય ખોરાક પૂરો થતો નહોતો.
હવે સાંભળીએ અક્ષય તૃતીયાની વ્રત કથા
દેવપુરી નગરીમાં ઘરમચંદ નામનો એક અતિ ધનિષ્ઠ વણિક પત્ની અને પુત્રો સાથે રહેતો હતો. તેનું હૃદય ઘણું વિશાળ હતુ. તપ-ત્યાગમાં એ સૌથી આગળ રહેતો. સાધુ સંતોને ઘેર બોલાવી જાતે પીરસતો. ગામમાં કોઈ ભૂખ્યુ હોય તો ઘેર બોલાવી જમાડતો. રોજ સવારે ગાય-કૂતરાને ખવડાવતો અને સાંજે કીડીયારુ પૂરતો.
ઘરમચંદની આ ધર્મ-ભાવનાથી ખૂબ પ્રસન્ન થયેલા પરશુરામ એક દિવસ સાધુ વેશે આવીને પધાર્યા. વણિકે પરશુરામને આસન આપી બેસાડ્યા અને જમાડ્યા. પછી પરશુરામ બોલ્યા - હે ધર્મિષ્ઠ વણિક ! તુ હજુ અક્ષય તૃતીયા વ્રતના માહાત્મયથી અજાણ છે. આ દિવસે ગંગાસ્નાન કરી, પિતૃ તર્પણ કરી, દયા દાન કર. આ દિવસે તું જે કાંઈ પુણ્ય કમાઈશ તેનો કદી ક્ષય નહી થાય. જનમોજનમ તારુ આ પુણ્ય તને કામ આવશે.
અક્ષય તૃતીયા વ્રતનો આવો અપૂર્વ મહિમા સાંભળી ઘરમચંદે તરત આ વ્રત કરવાનો દ્દઢ સંકલ્પ કર્યો. વૈશાખ માસની અજવાળી ત્રીજ (અખાત્રીજ) આવતા તેણે ગંગાસ્નાન કરી પિતૃ તર્પણ કર્યુ. સાધુ સંતોનો ભંડારો કર્યો અને કુંભમાં સોનામહોરો ભરી, કુંભનું દાન કર્યુ. બ્રહ્મભોજન કરાવી મોં માંગી દક્ષિણા આપી, સર્વ સમૃધ્ધિનું દાન કર્યુ.
ઘરમચંદની પત્ની વિલાસવતી પતિને દાન કરતો જોઈ મનોમન ધુંધવાતી રહી. પણ કાંઈ બોલી શકતી ન હતી.
સર્વસ્વનુ દાન કરી ઘરમચંદે પૂર્ણ શ્રધ્ધાથી પરશુરામની પૂજા કરી. જવનાં રોટલા ખાધા અને આખો દિવસ પરશુરામના ગુણગાન ગાયા. આ વ્રતના પ્રભાવથી તેની સમૃધ્ધિ વધવા માંડી. એ જેમ દાન કરતો તેમ એની સમૃધ્ધિ બમણી થતી હતી.
આ વ્રતના પ્રભાવે બીજા જન્મે ઘરમચંદનો જન્મ રાજકુળમાં થયો અને સમય જતાં તે રાજા બન્યો. એ જન્મમાં પણ દાનની ધારા ચાલુ જ રાખી તો પણ તેનો ભંડાર ભરેલો જ રહેતો. દાન-ધર્મથી તેણે એટલી બધી કીર્તિ પ્રાપ્ત કરી કે મૃત્યુલોકમાં સૌ તેને ભગવાન માની પૂજવા લાગ્યા. મૃત્યુ પછી તે હંમેશને માટે દેવલોકમાં વસ્યો. જ્યારે દાન-પુણ્યથી મનોમન બળતી વિલાસવતી બીજે જન્મે ગરીબના ઘેર અવતરી અને જનમભર દુખી રહી.
જે કોઈ અક્ષય તૃતીયાનું વ્રત કરશે,
તેના ભંડાર સદા ભર્યા રહેશે.
હિન્દુ ધર્મમાં અક્ષય તૃતીયાનું વિશેષ મહત્ત્વ છે. આ દિવસને ભગવાનનો દિવસ માનવામાં આવે છે. આ દિવસે સોનાની ખરીદી ધનનો વધારો કરાવશે એવું માનવામાં આવે છે. હિંદુ કેલેન્ડર મુજબ, અક્ષય તૃતીયા વૈશાખ મહિનાના શુક્લ પક્ષની તૃતીયા તિથિએ ઉજવવામાં આવે છે. આ વર્ષે અક્ષય તૃતીયાનો તહેવાર 10મી મેના રોજ એટલે કે આજે ઉજવવામાં આવશે. ધાર્મિક માન્યતા અનુસાર અક્ષય તૃતીયા પર કોઈપણ શુભ કાર્ય કરવાથી અખૂટ ફળ મળે છે. આ સિવાય આ દિવસે ખરીદી કરવાથી જીવનમાં સુખ-સમૃદ્ધિ આવે છે અને ત્યાં દેવી લક્ષ્મીનો વાસ રહે છે. આ વર્ષે અક્ષય તૃતીયા પર 5 શુભ યોગોનો સંયોગ પણ બની રહ્યો છે. એવું પણ કહેવાય છેકે, 100 વર્ષ બાદ આ પ્રકારનો શુભ યોગ અને સંયોગ બની રહ્યો છે.
જેમાં પ્રથમ આવે છે
1. ગજકેસરી યોગ:
10 મે, 2024ના રોજ અક્ષય તૃતીયાના દિવસે ચંદ્ર અને ગુરુના સંયોગથી ગજકેસરી યોગ બનશે. આ યોગ સવારે 06:13 કલાકે શરૂ થશે અને બીજા દિવસે બપોરે 12:22 કલાકે સમાપ્ત થશે. જ્યોતિષ શાસ્ત્ર અનુસાર ધન પ્રાપ્તિ માટે આ યોગ ખૂબ જ સારો માનવામાં આવે છે.
બીજો યોગ બને છે
2. રવિ યોગ:
વૈદિક શાસ્ત્રો અનુસાર રવિ યોગ માન, સન્માન અને કીર્તિ મેળવવા માટે ખૂબ જ સારો માનવામાં આવે છે. અક્ષય તૃતીયા પર રવિ યોગ સાંજે 06:13 વાગ્યે શરૂ થશે અને 11 મેના રોજ બપોરે 12:22 વાગ્યે સમાપ્ત થશે.
અન્ય યોગ બને છે
3. ધન યોગ: (22.)
મીન રાશિમાં મંગળનો યુતિ ધનનું સર્જન કરશે. અક્ષય તૃતીયા પર એટલે કે 10મી મેના રોજ સવારે 08.54 વાગ્યાથી બીજા દિવસે 11મીએ સવારે 11.36 વાગ્યા સુધી રવિ યોગ રહેશે. આર્થિક લાભ માટે આ યોગ ખૂબ જ ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે.
અન્ય યોગ બને છે
4. શુક્રદિત્ય યોગ:
શુક્ર અને સૂર્યના સંયોગથી શુક્રદિત્ય રાજયોગ રચાય છે. જ્યોતિષીય ગણતરી મુજબ, તે અક્ષય તૃતીયાના રોજ સવારે 10.54 વાગ્યે શરૂ થશે અને 11 મેના બીજા દિવસે બપોર સુધી ચાલુ રહેશે. આર્થિક લાભ અને ધનની પ્રાપ્તિ માટે તે ખૂબ જ ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે.
અને હજુ એક યોગ બને છે એ છે
5. શશા અને માલવ્ય યોગ:
10 મેના રોજ એટલે કે અક્ષય તૃતીયાના દિવસે શનિ તેની મૂળ ત્રિકોણ રાશિ કુંભ રાશિમાં શશ યોગ બનાવશે અને મંગળ મીન રાશિમાં માલવ્ય રાજયોગ
બનાવશે.